درود مجدد بر شما.

از حسن نظر شما در رابطه با مطالب ارائه شده بسیار خرسندیم ?

راستش را بخواهید، حتی اگر قادر به دور زدن محدودیت‌های WSA و اجرای برنامه‌های کاربردی Android داخل محیط Windows 11 بودید، متأسفانه باز هم این قابلیت هنوز آنطور که تصور می‌کنید، بهینه و کامل نیست.

همه ما تصور می‌کردیم که اجرای برنامه‌های Android داخل Windows 11 چیزی فراتر و بهینه‌تر از حالت فعلی آن باشد…

البته قابلیت مورد بحث حالا که به فاز انتشار عمومی خود برای همگی کاربران رسیده است، آنقدرها هم فاجعه و افتضاح نیست.

اما تصور و انتظار ما، سطحی بسیار فراتر از چیزی بود که در حال حاضر در دست داریم.

مشکلات این قابلیت در Windows 11 را ابتدا به زبان ساده، و سپس کمی تخصصی‌تر بررسی خواهیم کرد.

(شایان ذکر است که به زودی مطلبی کامل و جامع در این رابطه توسط همکاران بنده منتشر خواهد شد، اما صرفا در حد خلاصه، در اینجا نیز به مشکلات پیرامون این قابلیت خواهیم پرداخت.)

به زبان ساده، حتی اجرای یک برنامه کاربردی سبک Android روی Windows 11 نیز متأسفانه حجم بسیار بسیار زیادی از حافظه RAM دستگاه شما را اشغال می‌کند.
البته که موضوع فقط اشغال شدن حافظه RAM نبوده و دیگر منابع سخت‌افزاری و در صدر آنها CPU یا پردازنده مرکزی «به شدت» درگیر می‌شوند.

ماحصل چنین حالت بدی، تخلیه چند برابر سریعتر باتری دستگاه Surface شما در صورت اجرای حتی یک برنامه کاربردی بسیار سبک Android خواهد بود.

همچنین کافیست فقط یک نرم‌افزار نسبتا سنگین خود Windows همچون مرورگر Edge را باز کنید، تا اجرای برنامه کاربردی Android روی دستگاه در کنار آن، با اختلال و کندی سرعت یا لگ فراوان همراه شود…

شایان ذکر است که موارد فوق با یک دستگاه مدل Surface Book 3 با 16GB حافظه RAM و چیپست Core i7 توسط خود ما تست شده‌اند. لذا تصور نکنید که نکات منفی مطرح شده فقط روی دستگاه‌های ضعیف تجربه می‌شوند.

به عنوان یک تیر خلاص، متأسفانه باید حتما بدانید که شما قادر به اجرای هیچ یک از برنامه‌های کاربردی Android روی Windows 11 نیستید که به سرویس‌های Google نیاز دارند؛ یعنی اولا تمامی برنامه‌های Android خود Google از جمله Gmail و Google Maps و… و دوما شاید تقریبا نیمی از کل برنامه‌ها و بازی‌های Android زیرا واقعا تعداد بسیاری از آنها براساس سرویس‌های Google کار می‌کنند.

این بیانی ساده از مشکلات پیرامون اجرای برنامه‌های Android روی Windows 11 بود.

و اما حالا به منظور ریشه‌یابی علت چنین مشکلاتی، مبحث را کمی تخصصی‌تر خواهیم کرد.

به افرادی که با اطلاعات نرم‌افزاری نسبتا کامل‌تری در حال مطالعه این متن هستند، می‌گوئیم که اجرای Native یا محلی برنامه‌های Android داخل Windows 11 به کمک زیرسیستم Windows Subsystem for Android یک دروغ محض بود!

زیرا Windows Subsystem for Android و یا WSA هیچ چیزی نیست به جز صرفا یک Emulator کاملا عادی محیط سیستم‌عامل Android همچون تمامی دیگر شبیه‌سازهای پیشین از جمله Bluestacks و Nox و…

به طوریکه WSA دقیقا یک Emulator برای بالا آوردن کل سیستم‌عامل Android است!
یعنی تصور نکنید که برای مثال اگر نسخه Android برنامه Instagram را روی Windows 11 نصب کنید، فقط خود Instagram قرار است Emulate شده و باز شود؛ بلکه در اصل کل محیط سیستم‌عامل Android ابتدا بالا آمده و Instagram در اصل روی آن VM یا Virtual Machine اجرا می‌شود.

دقیقا همچون Sandbox که یک نسخه کامل از Windows را داخل محیط سیستم‌عامل فعلی کامپیوتر اجرا می‌کند.

راز بسیار بسیار سنگین بودن WSA نیز دقیقا همین است که هیچ رازی ندارد!

نتیجه چنین ساختار بدی، بدین شکل شده است که اگر برای مثال شما به برنامه کاربردی MX Player روی گوشی Android خود بابت پخش فیلم‌ها علاقه داشتید، اگر اقدام به نصب و استفاده از آن روی Windows 11 نمائید، باتری دستگاه شما به سرعت تخلیه شده و در مقایسه با اینکه از یک نرم‌افزار خود Windows همچون KMPlayer برای پخش ویدئو استفاده کنید، باتری شما 3 تا 4 برابر زودتر به اتمام خواهد رسید…
یعنی عملا استفاده مخصوصا طولانی مدت از برنامه‌های Android روی Windows 11 از نظر منطقی، عقلانی نخواهد بود.

جالب است بدانید حتی در صورتیکه هیچ یک از برنامه‌های Android خود را داخل Windows 11 باز نکنید نیز همچنان WSA همواره در پس‌زمینه یا Background درحال اجرا بوده و میزان حافظه RAM اشغال شده توسط آن در حد و اندازه یک بازی ویدئویی سنگین همچون GTA V است!

زیرا در اصل کل محیط یک سیستم‌عامل Android با تمام سامانه‌های آن، در پس‌زمینه درحال اجرا هستند.

البته شرکت Microsoft در تنظیمات WSA موردی را ارائه می‌دهد که در ظاهر، قرار است این مشکل را کنترل کند.
یعنی شما می‌توانید انتخاب کنید که WSA در حالت As needed و یا در حالت Continuous کار کند (عبارات دقیق ذکر شده در تنظیمات WSA).

این تنظیمات پیش‌بینی شده است تا اجرا نشدن WSA همواره در پس‌زمینه را کنترل کند؛ اما عملا این کار را نمی‌کند!

چیزی که به نظر می‌رسد بدین شکل است که حالت As needed یعنی زمانیکه شما تمام برنامه‌های کاربردی Android نصب شده را می‌بندید، زیرسیستم WSA نیز بسته شود. اما به هیچ وجه اینطور نبوده و آنطور که ما روی چندین دستگاه تست کردیم، حتی در صورت کاملا بستن تمامی برنامه‌های Android نصب شده، همچنان حجم بسیار زیادی از حافظه RAM توسط WSA اشغال شده که نشان از در حال اجرا بودن کل محیط سیستم‌عامل Android در پس‌زمینه دارد.

تمام تفاوتی که دو حالت As needed و Continuous با یکدیگر دارند، فقط یک خاموش و روشن بودن Startup است! همین و بس…
که این مورد نیز به سهولت در Task manager و یا Services و یا System Configuration برای هر نرم‌افزار دیگری قابل تنظیم خواهد بود که آیا به عنوان یک سرویس Startup همراه با سیستم‌عامل بالا بیاید و یا نیاید.

یعنی به هیچ وجه تصور نکنید که Microsoft کار خاصی کرده است…

لذا دو گزینه As needed و Continuous به هیچ وجه آنطور که به نظر می‌رسد و آنطور که باید، وظیفه‌شان را انجام نمی‌دهند و به همین علت، حتی اگر شما هیچ یکی از برنامه‌های Android نصب شده خود را باز هم نکنید، همواره کل سیستم‌عامل Android در Background به اشغال کردن حجم بسیاری از حافظه RAM کامپیوتر شما می‌پردازد.

ممکن است در این نقطه از بحث بگوئید که خب اگر شما در سرفیس نیوز، انتظار نداشتید که به چنین شکل برای اجرای برنامه‌های Android نیاز به بالا آمدن کل محیط یک سیستم‌عامل Android داخل Windows 11 باشد، پس چه انتظاری داشتید؟! مگر راه دیگری نیز وجود دارد؟!

بله، نه تنها راه دیگری وجود دارد، بلکه حتی خود مهندسان شرکت Microsoft نیز قبلا از روش بهتری، امر مشابهی را به انجام رسانده بودند.

در رابطه با کامپیوترهای قدرت گرفته از پردازنده‌های با معماری ARM بحث بسیار مشابهی با بحث فعلی ما وجود دارد که البته مربوط به برنامه‌های Android نیست.
همانطور که می‌دانید، مهمترین معضل دستگاهی همچون Surface RT و دیگر کامپیوترهای ویندوزی قدرت گرفته از پردازنده‌های با معماری ARM بحث عدم توانایی اجرای نرم‌افزارهای سنتی x86 روی آنها بود.
زیرا به صورت واضحی، کاملا منطقی است که زمانیکه شما نرم‌افزار خود را مخصوص به اجرا توسط پردازنده با معماری خاصی منتشر می‌کنید، قرار نیست تا بتوان آنرا توسط پردازنده‌ای که معماری متفاوتی دارد هم اجرا کنید.
و با توجه به اینکه بالای %90 نرم‌افزارهای ویندوزی فقط برای اجرا توسط پردازنده‌های با معماری Intel x86 عرضه می‌شوند، قاعدتا طبق مبانی مهندسی نرم‌افزار، نخواهید توانست آن نرم‌افزارها را در حالت عادی و بدون یک واسط، توسط پردازنده‌ای با معماری متفاوت همچون ARM اجرا نمائید.

لذا این مهمترین دلیل شکست پروژه Surface RT بود؛ زیرا قادر به اجرای هیچ یک از نرم‌افزارهایی نبود که برای معماری Intel x86 عرضه شده‌اند (یعنی بالای %90 نرم‌افزارهای کامپیوتری).

شرکت Microsoft برای حل این معضل بزرگ، سالها تلاش و بودجه هنگفت صرف کرد.

در نهایت مهندسان این شرکت توانستند یک زیرسیستم به معنای حقیقی آن برای کامپیوترهای با پردازنده ARM همچون Surface Pro X خلق کنند که کدهای نرم‌افزارهای Intel x86 را ترجمه و یا Emulate می‌کند تا توسط پردازنده‌های ARM نیز قابل اجرا باشند.
این زیرسیستم که واقعا می‌توان عنوان زیرسیستم را با معنای حقیقی به آن اختصاص داد، با نام WOW64 شناخته می‌شود.
کاری که این زیرسیستم می‌کند، واقعا فوق‌العاده و درست همان چیزی است که باید باشد.
یعنی فقط و فقط و فقط زمانی به کار گرفته می‌شود که شما قصد اجرای یک نرم‌افزار با معماری Intel x86 را داشته باشید و فقط هم روی خود آن نرم‌افزار اثر کرده و کدهای آنرا برای اجرا توسط پردازنده ARM کامپیوتر ترجمه می‌کند.

اما زیرسیستم WSA در Windows 11 برای برنامه‌های کاربردی Android به هیچ وجه این چنین پیشرفته و هوشمند نیست.

اگر قرار بود Microsoft همانطور که برنامه‌های Android را روی Windows 11 اجرا می‌کند، به همان شکل اجرای نرم‌افزارهای Intel x86 را روی کامپیوترهای با پردازنده ARM انجام می‌داد، آنگاه زیرسیستم WOW64 در اصل یک نسخه کامل از Windows بود که همچون Sandbox اجرا شده و نرم‌افزارهای x86 داخل آن اجرا می‌شدند!

در صورتیکه به هیچ وجه اینطور نبوده و پیش‌تر گفته شد که زیرسیستم هوشمند WOW64 فقط و فقط و فقط زمانی به کار گرفته می‌شود که شما قصد اجرای یک نرم‌افزار با معماری Intel x86 را داشته باشید و فقط هم روی خود آن نرم‌افزار اثر کرده و کدهای آنرا برای اجرا توسط پردازنده ARM کامپیوتر شما ترجمه می‌کند؛ نه اینکه یک نسخه x86 از Windows به صورت کامل داخل Sandbox اجرا شود.

به طوریکه گویی یک بسته الحاقی به نرم‌افزار x86 شما چسبیده باشد که داخل خود آن اجرا شود؛ چیزی شبیه به Container که بدون توجه به میزبان، داخل خودش پیش‌نیازهای اجرای یک نرم‌افزار را حمل می‌کند.

اما متأسفانه همانطور که بحث شد، زیرسیستم WSA به هیچ‌وجه همچون WOW64 هوشمند و پیشرفته و البته بهینه نیست.

زیرسیستم WSA لایق عنوان «زیرسیستم» نیست…

بهتر است بگوئیم که WSA فقط یک ماشین مجازی اجرای کل محیط سیستم‌عامل Android داخل Windows 11 است؛ یعنی گویی شما یک گوشی تلفن همراه Android را با تمام سامانه‌های آن داخل کامپیوتر خود اجرا می‌کنید که فقط توسط آن Instagram باز شود!

این دقیقا همان چیزی است که سالها، با کمک Emulator یا شبیه‌سازهای محیط Android همچون Bluestacks و Nox و… نیز داشتیم و چیز جدیدی نیست.

درحالیکه انتظار داشتیم زیرسیستم WSA حتی از WOW64 نیز پیشرفته‌تر باشد؛ زیرا تعداد بسیاری از برنامه‌های Android حتی مستقیما برای معماری Intel x86 عرضه می‌شوند! برای مثال همین برنامه Instagram در چندین نسخه مختلف برای Android توسط سازندگان آن ارائه شده است که هم ARM را شامل می‌شود و هم x86 را.
بنابراین چالش WOW64 بابت ترجمه کدها به منظور اجرای نرم‌افزاری روی پردازنده‌ای که برای معماری آن پیش‌بینی نشده است را WSA می‌توانست نداشته باشد…

لذا Microsoft واقعا هیچ کار خاصی نکرده است و تمامی امور انجام شده را فقط یک نفر به تنهایی نیز می‌توانست طی چند ماه انجام دهد!

اما متأسفانه داستان به اینجا ختم نمی‌شود که بگوئیم بحث اجرای برنامه‌های Android روی Windows 11 و یا WSA هیچ چیزی بیش از دیگر شبیه‌سازهای Android همچون Bluestacks و Nox و… نیست.
بلکه موضوع اصلی و کمرشکن در اینجاست که WSA حتی از رقبای خود همچون Bluestacks و Nox و… نیز ضعیف‌تر و محدودتر و غیربهینه‌تر است.

مهمترین موردی که WSA ندارد و احتمالا هیچوقت هم نخواهد داشت، بحث اجرای برنامه‌های کاربردی وابسته به Google Play Services است.
یعنی اولا تمامی برنامه‌های خود Google از جمله Gmail و Google Maps و… دوما تمامی برنامه‌هایی که وابسته به سرویس‌های Google هستند. اگر گوشی شما iOS بوده و با Android سرکار ندارید، نمی‌دانید که هیچ بعید نیست اگر بگوئیم شاید تقریبا نیمی از برنامه‌های Android وابستگی کامل برای حتی باز شدن به سرویس‌های Google دارند.
از جمله تعداد بسیاری از بازی‌ها که در بدو اجرا، ابتدا چک می‌کنند که شما Google Play Games را دارید یا خیر.

برای بهره از این تعداد بسیار زیاد از برنامه‌های Android که وابسته به سرویس‌های Google هستند، فقط دو راه وجود دارد یکی قانونی و دیگری غیرقانونی.

شبیه‌سازهایی همچون Bluestacks و Nox و… از روش غیرقانونی استفاده می‌کنند.

اما واضح است که شرکت Microsoft از نظر حقوقی نمی‌تواند از روش غیرقانونی استفاده کند و اگر هم بخواهد از روش قانونی برود، شرکت Google می‌بایست اجازه این کار را بدهد و بابت آن یک قرارداد احتمالا هنگفت با Microsoft خواهد بست.
بنابراین بعید است که هیچگاه شاهد فراهم آمدن امکان استفاده از سرویس‌های Google در برنامه‌های Android روی Windows 11 باشیم که این به تنهایی می‌تواند تنها دلیل یک کاربر برای استفاده از دیگر شبیه‌سازهای Android همچون Bluestacks و Nox و… به جای WSA موجود در Windows 11 باشد.

به غیر از بحث برنامه‎‌های وابسته به سرویس Google همچنان حتی به علل دیگری نیز WSA محدودتر از دیگر شبیه‌سازهای Android است.
همانطور که می‌دانید، طبیعتا برنامه‌های Android برای صفحه‌نمایش‌های لمسی طراحی و عرضه می‌شوند. حال آنکه بسیاری از کامپیوترها دارای صفحه‌نمایش لمسی نیستند.
این موضوع شاید برای برنامه‌های عادی به چشم نیامده و تصور کنید که خب نشانگر ماوس همان کار انگشت را می‌کند، اما مخصوصا برای بازی‌ها که کنترل نمودن آنها به استفاده چندین انگشت به صورت همزمان وابسته است، دیگر نمی‌توان گفت که شما چندین نشانگر ماوس دارید!
برای حل این معضل، شبیه‌سازهای Android همچون Bluestacks و Nox و… به کاربر اجازه می‌دهند تا کلیدهای کیبورد خود را به عنوان دستورات لمسی روی صفحه به صورت Key Mapping تنظیم کند.

اما WSA به هیچ وجه چنین امکانی را ارائه نمی‌دهد.
و به همین علت است که درحال حاضر به صورت رسمی، شما فقط می‌توانید برخی از بازی‌های Android را روی Windows 11 نصب کنید که Key Mapping کلیدهای کیبورد برای آنها توسط Microsoft تعریف شده باشد…
اگرچه بعید نیست که انتظار داشته باشیم شاید روزی برسد که WSA نیز امکان Key Mapping دلخواه را به کاربر بدهد. اما در هرحال فعلا که اینطور نیست.

در نهایت، موردی که شاید بیش از هرچیز دیگر، باعث برتری فعلی شبیه‌سازهایی همچون Bluestacks و Nox و… بر WSA موجود در Windows 11 می‌شود همان بحث تلف شدن شدید قدرت سخت‌افزاری کامپیوتر و اشغال شدن بخش زیادی از حافظه RAM توسط WSA است.
این میزان به حدی بالاست که در تست‌های خود ما، WSA تا 10 برابر بیشتر از Nox حافظه RAM را مصرف می‌کند!!!
چنین تفاوت عظیمی هیچ شکی باقی نمی‌گذارد که WSA در مقایسه با دیگر شبیه‌سازهای Android همچون Bluestacks و Nox و… کاملا شکست می‌خورد.

در نتیجه و با در نظر گرفتن بحث مصرف باتری بسیار بسیار بالا، تلف شدن شدید قدرت سخت‌افزاری کامپیوتر از جمله حافظه RAM و CPU، عدم توانایی اجرای بسیاری از برنامه‌های Android که به سرویس‌های Google وابستگی داشته باشند و عدم وجود امکان تعریف Key Mapping توسط کاربر، هیچ شکی نیست که استفاده از دیگر شبیه‌سازهای Android همچون Bluestacks و Nox و… بسیار بسیار منطقی‌تر از WSA موجود در Windows 11 می‌باشد.

به عنوان یک جمع‌بندی کلی، اگر شما پس از خواندن پیام پیشین ما در رابطه با اینکه قادر نخواهید بود تا از قابلیت اجرای برنامه‌های Android روی Windows 11 در دستگاه‎‌هایی که حداقل سیستم مورد نیاز را دارا نیستند استفاده نمائید، احساس می‌کنید که چیزی را از دست داده‌اید، باید بگوئیم که خیر، شما هیچ چیز را از دست نداده‌اید…

زیرا همانطور که توضیح داده شد، به دلایل متعدد، در حال حاضر استفاده از دیگر نرم‌افزارهای شبیه‌ساز محیط سیستم‌عامل Android بسیار بهتر از WSA موجود در Windows 11 است که البته می‌توانید تمامی آنها را روی Windows 10 نیز نصب نمائید.